[k@rcicegi]

Dogu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi cografi bölgesinden biridir. Anadolu topraklarindaki konumunda doguda yer almasi nedeniyle Birinci Cografya Kongresi tarafindan 1941 yilinda böyle isimlendirilmistir. Ülkenin, nüfus yogunlusu ve nüfusu en az olan bölgesidir. Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olmasi baglica etkilerindendir. Dogu Anadolu Bölgesinin yüz ölçümü 164.000 km²'dir. Yüz ölçümü Bakimindan Türkiye topraklarinin %21′ini kaplar[1]. 2012 yilindaki nüfus sayimina göre bölgenin nüfusu 5.906.680 kigidir. Nüfus Bakimindan en büyük il Van, yüz ölçümü Bakimindan en büyük il Erzurum'dur. Baglica geçim kaynaklari hayvancilik ve tarimciliktir. Dogu Anadolu Bölgesi'nde dört bölüm vardir: Erzurum-Kars Bölümü Yukari Firat Bölümü Yukari Murat-Van Bölümü Hakkâri BölümüOvalar ve platolar[degistir | kaynagi degistir] Bölgede daglardan sonra en fazla alan kaplayan yer sekli platolardir. Platolar, Firat ve Aras nehirlerinin kollari tarafindan parçalanmistir. En büyük platosu Erzurum-Kars platosu'dur. Birinci çöküntü kusagini; Ardahan, Göle ve çildir Gölü, Ikinci çöküntü kusagini; Erzurum, Erzincan, Pasinler, Horasan ve Igdir ovalari, Üçüncü çöküntü kusagini ise; Malatya, Elâzig, Bingöl, Mus ve Van Gölü çanaklari ve bunlar içerisinde yer alan ovalar olusturur. Göller ve nehirler[degistir | kaynagi degistir] Dogu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Aras ve Kura nehirleri sularini Türkiye topraklari disarIsinda Hazar Denizi'ne dökerler. Firat, Dicle ve Zap nehirleri ise sularini yine Türkiye disarIsinda Basra Körfezi'ne dökerler. Bölge akarsularinin rejimi düzensizdir. Bunun nedeni; yagis rejiminin düzensizligi ve kis yagislarinin kar seklinde düsmesidir. kisin yasan karlar erimeden uzun süre yerde kaldigi için akarsularin debileri azalmaktadir. ilkbahar ve yaz aylarinda eriyen karlar akarsularin debilerinin yükselmesine ve COSKUN bir sekilde akmasina yol açar. Öte yandan bölge akarsularinin hidroelektrik enerji potansiyeli yüksektir. Bunun nedeni, yükselti ve egimlerinin fazla olmasidir. Bölgedeki fay hatlari üzerinde göller olusmustur. Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü basta olmak üzere çildir, Nazik, Erçek, Hazar, Balik ve Bulanik gölleri bölge sinirlari içerisinde yer alir. iklim ve bitki örtüsü[degistir | kaynagi degistir] Bölgedeki iklim karasal iklimdir. Sadece iki ilde, Elazig ve Malatya illerinde bozkir bitki örtüsü görülür. Van Gölü'nün etkisi sayesinde Van ve çevre iller iliman bir iklime sahiptir. Erzurum ili kislari soguk olmasina ragmen yazlari yemYesil bitki örtüsüne sahiptir iller[degistir | kaynagi degistir] Dogu Anadolu'da 14 tane il vardir. En çok nüfusa sahip il Van'dir. Bu iller ve toplam nüfuslari (2012) [2] de sayilmistir . Agri : 552.404 Ardahan : 106.643 Bitlis : 337.253 Bingöl : 255.170 Elâzig : 562.703 Erzincan : 217.886 Erzurum : 778.195 Hakkari : 279.982 Igdir : 190.409 Kars : 304.821 Malatya : 762.366 Mus : 413.260 Tunceli : 86.276 Van : 51.975 Nüfus ve yerlesme[degistir | kaynagi degistir] Türkiye'nin nüfus yogunlusu en az olan bölgesidir. Bunda bölgenin yüzölçümünün büyük olmasi baglica etkendir. 2000 yilindaki nüfus sayimina göre bölgenin nüfusu 6 milyon 147 bin kigi civarindadir. Türkiye'deki cografi bölgeler arasinda nüfus miktari ve yogunlusu yönünden önemli farklar bulunmaktadir. Bu farklarin olusmasinda fiziki faktörler (iklim özellikleri, yersekilleri, toprak özellikleri) ve begeri faktörler (sanayilesme, tarim, yeralti kaynaklari, turizm, ulasim) önemli rol oynarlar. Diser bölgelere göçün fazla yasandigi bölge olan Dogu Anadolu Bölgesi'nde kirsal nüfus, kent nüfusundan fazladir. Sanayi[degistir | kaynagi degistir] Sanayi kuruluslari yetersiz olan Dogu Anadolu Bölgesi halki geçimini, basta hayvancilik olmak üzere tarimdan saglar. Bölgenin hayvanciliga çok elvesili olan Erzurum-Kars Bölümü’nde yüksek nitelikli sSIIRlar yetistirilir. Çok sayida küçükbas hayvan besleyen göçer agiretler yazin sürülerini bölgenin öteki kesimlerindeki yüksek yaylalarda otlatir. Bitkisel üretime elvesili alanlar, bölge yüzölçümünün ancak %10'unu kaplar. Bu alanin büyük bölümünde tahil ekimi yapilir. Tahildan bAska baklagiller, seker pancari, meyve, sebze, pamuk ve az miktarda da tütün yetistirilir. Pamuk yetistirilen kuytu Igdir, Malatya ve Elazig ovalarini yani sira Erzincan Ovasi ile Van Gölü çevresinde meyve bahçeleri çok yer tutar. Yalnizca büyük kentler çevresinde kurulan sanayilerin baglicalari pamuklu dokuma, iplik, seker, süttozu, un, peynir, yem, sigara ve çimento fabrikalari ile et kombinalaridir. Yeralti kaynaklari Bakimindan oldukça zengin sayilan Dogu Anadolu Bölgesi'nde; Afsin ve Elbistan'da linyit, Hekimhan ve Divrigi yörelerinde demir, Alacakaya yöresinde krom, Maden yöresinde bakir, Keban ve Baskil yöresinde de gümüslü kursun Erzurum-Askale'de Bor madeni yataklari bulunmaktadir. Keban ve Karakaya hidroelektrik, Afsin-Elbistan A Termik Santrali ve Afsin-Elbistan B Termik Santrali bölgenin baglica enerji üretim kuruluslaridir. Tarimsal alanlari kIsitli, sanayi isyerleri yetersiz olan bölge halkinin artan nüfusu içinde iIsiz kalan kesimi, ülkenin ekonomi olanaklari daha gelismis olan yörelerine göç etmek zorunda kalmaktadir.

[Etiketler:]

Etiketler: