Sual: Dis çektirmek orucu bozar mis CEVAP Dis çektirmek orucu bozmaz. eger Dis çektirilirken igne vurulursa, oruç bozulur. Disten çikan kani yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken igne vurduranin veya diginden çikan kani yutanin orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez. Sual: Sinüzitten muzdarip bir hasta oruçlu iken burnuna sivi ilaç koyabilir mis CEVAP Oruç bozulur. Sual: Yanlig dolgudan dolayi Dis etim hep kaniyor. Sahurdan sonra yatiyorum, sabah tekrar kalktigimda agzimin içi kan dolu oluyor. Kanin birçogu bogazimdan geçmis oluyor. Bazen uyku halinde degilken de fark ediyorum kan geldigini... Tükürürsem abdest bozulacak. Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak. Haliyle illa ki yutMusumdur kan. Benim oruçlar bozulMus Mus CEVAP Kan yutmak orucu bozar. Oruçlarin Hanefi’ye göre bozuluyor. Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisiniz. Orucu bozan seyler, insanin elinde olmazsa, Hanbeli’de orucu bozmuyor. Sual: Sigara içilen odaya girip, uzun müddet çikmasak oruç bozulur Mus CEVAP Lüzumsuz kaliyorsak bozulur, vazifemiz varsa bozulmaz. Sual: Hac için hastaneden kan aldilar fakat kan siringaya geldi disari çikmadi, sonra tekrar içeri koydular. Abdestim bozuldu mu, orucuma bir zarar geldi mis CEVAP Hem abdestiniz hem de orucunuz bozuldu. Kan çikmakla abdestiniz, kan içeri girmekle orucunuz bozuldu. siringaya çikmakla disari çikmis oldu. Kendi kaniniz da olsa vücudunuza kan verildi. Sual: Deri altina tüberküloz testi yapiliyor. Orucu bozar mis CEVAP Evet. Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mis CEVAP Alete jel gibi bir sey sürüyorlar, rahme Yag veya jel gibi bir sey girince oruç bozulMus olur. Eldivenle muayene etse de, eldivene bir sey sürülmüs ise yine oruç bozulur. içeriye az da olsa bulasacak bir sey girerse oruç bozulur. Ikinci bir husus da kadin, muayene esnasinda zevk alirsa cünüp olur ve oruç bozulur. Zevk almazsa bozulMus olmaz. Sual: Tam ilmihal’de, (Bir seyin hepsi girip çikarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor. Erkegin arkadan, kadinin ön veya arkadan kullandigi fitil, abdesti ve orucu bozar mis Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farkli mis CEVAP Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren sey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarisi disarida kalirsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, disari çikarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çikmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklgdir. Çünkü içeri girince, çubusa az da olsa içeriden bir yaglik bulagir. Yaglik, çubukla disari çikinca abdest bozulur. Sual: Damardan serum verilmesi, sadece imam a’zama göre orucu bozdusu söyleniyor. Diser mezheplere göre bozmuyor Mus Serumla gida ve deva verilebiliyor. ihtiyaci olan suyu, gidayi ve ilaci serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mis Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek oldusuna göre, agiz yolu ile degil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmazi CEVAP Dört mezhepte de, saglam deriye konan ilaç, gida ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulMus olmaz. Mesela kalb hastaliginda, gögüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Saglam deriden içeri girdigi için dört mezhepte de orucu bozmaz. Bunun gibi, saglam deriye konan nikotin yakIsi da, vücut tarafindan emildigi halde, dört mezhepte de orucu bozmaz. Tabii menfezlerden [deliklerden] giren seyler orucu bozar. safii’de, kulak tabii menfezdir. Kulasa konan sivi-kati her sey, mideye girmis gibi orucu bozar. safii’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar. Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. safii mezhebinde, dimAg [beyin], karin, basirsak, mesane birer cevftir. Mesela, bastaki kemik yarilsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceginden oruç bozulMus olur. safii’de karna biçak saplansa, biçagin ucu mideye, yani cevfe girdigi için oruç bozulur. Saglam deriden biçak cevfe girince oruç bozuldusu gibi, igne ile adaleyi veya damari yirtarak verilen ilaç, cevfe ulaginca oruç bozulMus olur. Hanefi’de ise, biçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur. Bugün tipta, serumun mesaneye, dimasa ve vücudun her yerine gittigi kesin olarak bilinmektedir. O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, [yani dimAg ve mesane gibi yerlere] gitmez) demek, çok yanlig olur, ilme ters olur. Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacin, dimAg ve mesaneye gittigini bildiriyorlar. O halde, igin aslini bilmeyenlere kanip da, enjeksiyonla orucu telef etmeyelim. [Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, safiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Musnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, serh-i ibni Bâcuri gibi muteber eserlerden alinmistir.] Sual: Kulak, avuç içi gibi vücudun disgdir. Vücudun içine bir sey girmedigine göre, kulasa konan ilaç, niye her mezhepte orucu bozuyor? CEVAP (Kulak, avuç içi gibi vücudun disgdir) diyen sizsiniz, bu igin yetkili âlimleri öyle demiyor. safii mezhebine göre, kulak, burun ve makat tabii menfez [delik] oldusu için bu deliklerden içeri girip görülmeyen sivi veya kuru her sey orucu bozar. Hanefi’de farklgdir. Kulasa konan kuru madde, bozmaz ise de, Yag ve ilaç bozar. Makata konan pamuk, safii’de oldusu gibi içeri girip görünmezse, orucu bozar. Bir ucu disarida kalirsa bozmaz. Sual: agzin içindeki çürük Dise konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altina konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki saglam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, agizdaki saglam deriye konan ilaç emildigi için niye orucu bozuyor? CEVAP Dil altindaki deri, vücudun disindaki deri degildir. YuMusak, kaygan bir dokudur. tipta buna mukoza deniyor. Çok farkli özellise sahiptir. Birbiri ile asla mukayese edilmez. Digin yapisi da mukozanin yapIsindan farklgdir. Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki: Dil altina ilaç konunca, sinir sisteminin uyarisi ile beyne çok acil haber gider. Beyin, dil altindaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir. Sonra, tükürük salg? sistemi çaligip, tükürük üretir, sulandgrir. Sulandiktan sonra, reflekslerin uyarmasiyla, kilcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kIsa zamanda kana kasir. Tükürük salgisi olmazsa, ilaç sadece kilcal damarlar vasitasiyla kana kariSamaz. Çünkü ilacin sulanarak kilcal damarlara gitmesi lazim. Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgisi olmadigi için dil altindaki gibi emilmez. Tükürük salgisi otomobil, ilaç soför gibi, mukoza altindaki kilcal damarlar da yollar gibidir. Vücutta otomobil ve yollar var, soför yok. soför de gelirse otomobil hareket eder. tibbi olarak, Dis de, Dis eti de, mukoza degildir, Dis ile Dis alti farkli özelliklere sahip iki ayri organ gibidir. Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir. Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz degildir. Ikisi de ayasa giyiliyor ama vasiflari farklgdir. iste bunun gibi, dil altindaki mukoza denilen yuMusak doku vücuttaki deriden çok farklgdir. Dil altina ilaç, hap koyarak yukarida izah edildigi gibi, kilcal damarlarca emilmesini saglamak, deriye ilaç enjekte edip kilcal damarlara ulastirmaya benzer, bu yüzden orucu bozar. Sual: KBB mütehassIsi bir doktor diyor ki: Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazip, âlimlerden farkli, yeni ictihadlar yapacaklarmis. Kulasa damlatilan ilacin orucu bozmayacagi yönünde bizden bilgi istiyorlar. Hanefi ve safii’ye göre, göze, kulasa ve burna damlatilan ilaç, orucu bozar mi, bozmaz mis CEVAP F?kih kitaplarindaki hüküm söyle: Hanefi’de göze damlatilan veya Dis çukuruna konan ilacin tadi bogazda hissedilse bile orucu bozmaz. Kulasa damlatilan ilaç, burna konan sivi ilaç orucu bozar. safii’de ise, göze damlatilan ilacin tadi bogazda hissedilse bile bozmaz. Fakat kulasa konan her sey orucu bozar. Burna konan sivi ilaç da bozar. Hanefi’de ve safii’de, saglam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulMus olmaz. Mesela kalb hastaliginda, gögüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Saglam deriden içeri girdigi için Hanefi’de de, safii’de de orucu bozmaz. Hadis-i serifte (içeri giren seyler orucu bozar) buyuruluyor. safii’de, kulak tabii menfezdir. Kulasa konan sivi-kati her sey, mideye girmis gibi orucu bozar. Hanefi’de, kulasa giren kati sey ve su orucu bozmaz. Fakat Yag ve ilaç bozar. Yag ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar. Göz, menfez kabul edilmedigi, aynen saglam deri hükmünde oldusu için, göze konan ilaç, saglam deriye sürülen ilaç gibi çEgitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhepte orucu bozmaz. Fakat bogaza, beyne ve mesaneye açilan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefi’de de, safii’de de oruç bozulur. Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadin nakzedilemeyecegini bilmeleri gerekir. Reformcularin, (Burada Hanefilerin kavli dogrudur. Kulasa kum koymak orucu bozmaz. safii’nin ictihadi yanligtir) demeye haklari olmaz. Sual: Agizdaki kani yutmak abdesti ve orucu bozar mis CEVAP agzin içi, abdestin bozulmasinda, iç organ sayilir. Orucun bozulmasinda, bedenin disi sayilir. Bunun için, Disten ve agizdaki yaradan çikip agizdan disari çikmayan kan abdesti bozmaz. Agizdan disari çikinca, tükürükten çoksa bozar. (Halebi) Agiz bazen bedenin içi sayilir. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüsünü yutarsa, orucu bozulmaz. Insanin içindeki necasetin mideden basirsaga geçmesi gibi olur. Agizdaki yaradan yahut mideden Agza kan çikmasi, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kani tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sari ise, yine bozulmaz. Mideden gelen bAska seyler Agza geldigi zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Agiz dolusu, agizdan disari çikarsa, ikisi de bozulur. agzin içi, bazen de, bedenin disi gibi olur. Agza su alinca oruç bozulmaz. (Bahr-ür-râ?k, Cevhere) Demek ki, agizdaki kani tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz. Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur. Sual: Astim spreyi, kulak ve burun damlasi ile dil alti hapi kullanmak, makata veya hazneye sokulan ültrason orucu bozar mis CEVAP Bunlarin hepsi orucu bozar ve kaza gerekir. Astim spreyi, oksijen degildir. içinde ilaç vardir. Orucu bozar. ilacin orucu bozdusu bütün f?kih kitaplarinda yazilgdir. Kulasa Yag ve ilaç damlatilmasi da orucu bozdusu bütün f?kih kitaplarinda yazilgdir. Buruna sivi ilaç damlatilmasi da orucu bozar. Kati merhem sürülürse bozmaz. Dil alti hapi ise ilaçtir, mukoza denilen yuMusak dokudan emildigi için, deri altina igne ile ilaç zerki gibidir. Orucu bozar. Ültrasona merhem gibi kaygan bir madde [jel] sürülüyor. Vücudun içine bu kaygan madde girince, oruç bozulMus olur. Eldivenle muayene yapilsa da, eldivene bir ilaç [veya jel] sürülüyorsa eldivenle muayene de orucu bozar. Teknik gelisti, mükemmel cihazlar yapildi, tedavi sekilleri gelistirildi, ancak insan vücudu degismedi, ona eklenen çikan olmadi. Oruç bir ibadettir. Bu ibadetin fazileti ve sartlari din kitaplarimizda bildirildi. Bu kiyamete kadar geçerlidir. Eskiden bilinmiyordu, söyleydi böyleydi demek cahilliktir. O zamanlar vücuda girenler çikanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir sey girmiyor çikmiyor muydus ?badetleri zamanla degistirmek, dini degistirmek olur. Sual: Göze konan ilaç, bogaza kadar indigi halde orucu bozmuyor da, ne diye kulasa veya burna konan ilaç orucu bozuyor? CEVAP F?kihta bir kural var: Tabii menfezlerden [yaradiligta bulunan deliklerden] giren seyler orucu bozar. Bunun için tabii delik olan kulasa ilaç veya Yag konunca oruç bozuluyor. Burun da tabii deliktir. sivi ilaç burna püskürtülürse orucu bozar. Tabii menfez olan makattan da içeri giren seyler de orucu bozar. Göz tabii delik degildir. Bunun için göze damlatilan ilaç orucu bozmuyor. bazi kimseler, yukaridaki kurali iyi bilmedikleri için igne olmak orucu bozmaz saniyorlar. gine tabii delikten içeri girmiyor ki diyorlar. Saglam derinin üstünden emilen ilaçlar orucu bozmaz, ama, yarali deriden içeri girip sindirim yoluna ulasan ilaçlar bozuyor. Yapilan igne ve serumlar, sindirim yoluna ulastigi için dört mezhebe göre de oruç bozuluyor. Sual: Mahalli bir yazar diyor ki: (Her yil ayni yazilar yaziliyor ve fitil ve benzeri seylerin orucu bozup bozmayacagi hususunun oruçla ne ilgisi var, Islamiyet bu Mus) CEVAP Yazar, Islamiyet’i bilmedigi gibi, nelerin orucu bozacagini da bilmiyor. Islamiyet her yil degismez. Bu sene Islam’in sarti bes denmiIse, gelecek sene bu alti olmaz. Azalmaz da, çogalmaz da. Bu sene, (hastaya serum vermek orucu bozar) denmiIse, gelecek sene (bozmaz) denilemez. Aslinda degigik yazan varsa, o tenkit edilmelidir! Hep ayni seyi yazan tenkit edilir mis simdi mahalli yazara soruyoruz, Islamiyet bu degilse nedir? Her yil degismesi mi gerekir? Yazar, orucun ne oldusunu, orucu nelerin bozdusunu bilmiyor ki, (vücuda giren seylerin orucu bozup bozmayacagindan bahsedilmez) diyebiliyor. Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kIsaca bir tarifini yapalim: Oruç, fecrin asarmasindan, günes batincaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan Diser seyleri terk etmektir. Diser bozan seyler nelerdir? Yaradiligta bulunan deliklerden içeri giren seyler orucu bozdusu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarina sizarsa, yine oruç bozulur. gine [enjeksiyon], serum orucu bozar. Çünkü bunlar sindirim yoluna gider. (Tahtavi) Hastalik için kullanilan fitiller, tabii deliklerden verilir. Agri kesici, Ates düsürücü fitiller oldusu gibi, romatizma, mantar, bulanti, hemoroid ve kabizlik önleyici fitiller de vardir. Serum yolu ile de ilaç ve gida verilebilir. Tabii deliklerden ilaç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur. Bunlari sormak ve bunlara cevap vermekten tabii ne olabilir? |
Kayıtlı