Afyon, Anadolu’nun bati yarIsinda bir kavsak noktasi olup, doguyu batiya, kuzeyi güneye baglayan dogal bir kapi konumundadir. Kislari soguk ve kar yagisli, yazlari sicak ve kurak bir step iklimi görülür, ilkbahar ve sonbaharda ise yagislar yagmur biçiminde artar. Afyonkarahisar ili, adini sehrin güneyinde bulunan kaleden ve afyon bitkisinden almistir. M.Ö. 7000 yilindan baglayarak günümüze kadar ilin sinirlari içerisinde Kalkolitikten, Eski Tunç Devri’ne geçis kültürlerinden sonra Hitit, Frig, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanli medeniyetleri konumlanmistir. Selçuklu Türklerinin 1071 yilinda Anadolu’yu fethinden sonra Afyonkarahisar Türk esemenligine geçti. Bu tarihten itibaren Afyonkarahisar, sirasiyla Selçuklu Devleti Sahipogullari Beyligi, Germiyanogullari Beyligi hükümdarligi altinda yasadiktan sonra 1428′de Osmanli imparatorlusu topraklarina katildi. Zengin tarihi geçmigi olan kent, önemli bir turizm merkezi olma potansiyeli tasimaktadir. GEzilECEK YERLER :Müzede, Afyon ve çevresinde yer alan höyük ve antik sehirde bulunan Kalkolitik, Eski Tunç, Hitit, Frig, Roma ve Bizans devirlerine ait eserler sergilenmektedir. Ayrica müzenin bahçesinde Herakles ve imparator Hadrianus’un kolosal (büyük) heykelleri, Ion, Korinth tipi sütun bagliklari, üzerleri yazitli veya kabartmali ve bölgenin tipik eserleri arasinda olan “kapi Tipi Mezar Stelleri”, pismis toprak lahitler ve çEgitli mimari parçalar sergilenmektedir. ihsaniye Ayazini Kasabasi (Metropolis): Afyon-Eskisehir karayolunun 27.km.den saga dogru 4.7 km. gidilerek ulaislan Ayazini kasabasinin Frigler Dönemi’nden beri yerlegim yeri olarak kullanildigi bilinmektedir. Roma ve Bizans Dönemleri’ne ait aile ve tek kigilik kaya mezar odalari, Bizans Dönemi’ne ait kiliseler ve kaya yerlegimleri arazinin elvesili olmasi nedeniyle oyularak yapilmis eserleridir. Aslanli mezar odalari, sütunlu mezar odalari ile kayaya oyulMus kilise ve ?apeller bulunmaktadir. ihsaniye Döser Yerlegim Yeri: ihsaniye ilçesine 12 km. uzakliktaki Döser kasabasi Frigler Döneminden beri yerlegim yeri olarak kullanilmistir. Aslankaya, kapikaya I ve II, Tanriça Kybele adina yapilmis açik hava tapinagi özelliginde M.Ö.7.yüzyilda yapilmis kaya anitlari ile Asar ve Eski Döser’de Frig yerlegim yerleri vardir. Roma ve Bizans Dönemi’ne ait kaya yerlegim ve mezar odalari ile kiliseler çevrede oldukça çok görülmektedir. Synnada: suhut ilçe merkezinde bulunan kent, Roma ve Bizans dönemlerinde Frigya’nin bAskenti olMus büyük bir kenttir. Roma döneminde yari özerk bir konuma ulagmis olan kentte, imparator adina ve Hieropolis’le ortaklasa, gümüs Cistophorus ve bronz sikkeler bastirlmistir. Apameia Kibotos Antik Kenti: Bugünkü Dinar ilçesinde bulunan kentin daha önceki adi Kelainai’dir. Roma döneminde Apameia Kibotos adini almistir. sehir M.Ö. 6. yüzyildan itibaren önemli bir merkez olMustur. Efes’ten sonra ikinci büyük kent oldusu bilinmektedir. anitsal yapitlardan olan stadyum ve tiyatro kIsmen özelligini koruyarak kalmistir. Efes’le birlikte bastirdigi bronz sikkeler de vardir. Yari özerk olarak imparator adina sikkeler bastirmistir. Dokimaia Antik Kenti (Iscehisar): Iscehisar ilçe merkezinde, Makedonyalilar tarafindan kurulMus bir kenttir. Roma döneminde yari özerk konumuyla, imparator adina bronz kent sikkeleri bastirlmistir. Yedi kapi Kaya Yerlegim Yeri: Bolvadin-Emirdag karayolu üzerinde, Bolvadin Kemerkaya kasabasinin 3 km. kuzeyinde karayolunun 1 km. dogusunda yer almaktadir. Çalismalar sirasinda askeri garnizon veya idari binalar olabilecegi tahmin edilen kayaya oyma kompleks yapi grubu ile halkin sisinak olarak kullandiklari yeralti kentinin bir bölümü ortaya çikarilmistir. Geç Roma ve Erken Bizans Dönemi’ne tarihlenen yerlegimdeki çalismalar devam etmektedir. Bruzus hakkinda bilgi: Sandikli ilçesi Karasandikli köyünde bulunan kent Pentapolis olarak adlandgrilan bes kentten birisidir ve kentlerin kuzeyinde yer almaktadir. Eucarpeia hakkinda bilgi: Sandikli ilçesi Emirhisar köyünde bulunan Pentapolis kentlerinden biridir. Hierapolis hakkinda bilgi: Sandikli ilçesi, Koçhisar köyünde bulunan Pentapolis kentlerinden biridir. Ayni zamanda Phrygia Salutaris (sifali Frigya)’nin merkezidir. “Kutsal Kent” olarak adlandgrilmistir. Otrus hakkinda bilgi Hocalar ilçesi Yanikören köyünde kurulMus Pentapolis kentlerinden biridir. Stectorsum hakkinda bilgi: Sandikli ilçesi Mente kasabasinda kurulan Pentapolis kentlerinden biridir. Ococleia hakkinda bilgi: suhut ilçesi Karacaören köyünde bir kenttir. Roma Dönemi’nde yari özerk konumuyla, imparator adina ve Bruzus kentiyle ortaklasa bronz kent sikkeleri bastirmistir. Lysias hakkinda bilgi: suhut ilçesi arizli köyünde bir kenttir. Metropolis hakkinda bilgi: Dinar ilçesi Tatarli kasabasinda kurulMus, bir kenttir; Campus Metropolitanus veya Frig Metropolisi adiyla bilinir. Cidyessus hakkinda bilgi: Sincanli ilçesi Küçükhöyük kasabasinda Höyük mevkiindedir. Prymnessus hakkinda bilgi: Merkez ilçe Sülün köyünde Frigler tarafindan kurulMus büyük kentlerdendir. Afyon Arkeoloji Müzesinde bulunan devasa boyutlu Herkül heykelinin bulundusu antik kenttir. Sanaus hakkinda bilgi: DazKirs ilçesi Sarikavak köyünde kurulMus bulunan bir kenttir. Afyon Kalesi hakkinda bilgi: Kalenin tarihi M.Ö.1350 yillarina kadar inmektedir. Kale zirvesinde Ana Tanriça Kybele’ye adanmis bir çok tapinma yerleri ile 4 adet büyük sarniç (su çukurlari) bulunmaktadir. Selçuklu Sultani Alaaddin Keykubad zamaninda kale komutani Ulumar Bedrettin Gevhertas tarafindan onarilmis, ayrica kaleye küçük bir mescid ile yanina saray yaptgrilmistir. Sandikli Kalesi hakkinda bilgi: Germiyanogullari Sultani Yakup Bey tarafindan yaptgrilmis olan kale, Eski Tunç Çagi’ndan beri yerlegim yeri olMus bir höyük üzerine inia edilerek üç kat sur ile çevrilmistir. Günümüze ulagmis tek parçasi, 8-10 metrelik sur duvaridir. Iscehisar – kirkinler ve Seydiler Kalesi hakkinda bilgi: Iscehisar ilçesi, Seydiler köyü içinde bulunan kale ile Afyon-Ankara karayolunun 32.km. de bulunan kirkinler kayaligi; Bizans Çagi’nda yapilmis yerlegim yeri, kilise, ?apel ve mezar olarak kullanilmis kaya kütleleri vardir. Avdalas Kalesi hakkinda bilgi: Afyon Gazligöl Kaplicasi’ndan 10 km. uzakliktaki Ayazini köyündedir. Tüf kayaya oyulMus çok katli ve çok odali sarniçli bir kaya kütlesi olup, yerlegim yeri olarak kullanilmistir. Bayramaliler Kalesi hakkinda bilgi: ihsaniye ilçesinin Döser beldesi ile Bayramaliler köyü arasindadir. Bizans döneminde yerlegim yeri olarak kullanilmistir. Göynü? Vadisi Açik Hava Tapinagi hakkinda bilgi: ihsaniye ilçesi Kayihan Mahallesinde, Afyon-Eskisehir karayolunun 32.km.de 1,5 km. sola dönülerek ulaislan bir vadi içinde olan Göynü? Kalesi, Aslantas ve yilantas üzerinde aslan kabartmalari bulunan mezar odalari olup, Maltas Kybele Açik Hava TapinAggdir. Sariçayir(Iscehisar) Kaya Mezarlari hakkinda bilgi hakkinda bilgi: Iscehisar ilçesine bagli Sariçayir köyünün çevresinde bulunan kayaliklarda Bizans Dönemi’nde kayaya oyma aile ve tek mezar odalari, mezarlar ve barinaklar yapilmistir. Yüzeyi kabartma ve bezemelerle süslenmis, kimlere ait olduklarini belirten kirmizi boyayla yazilar yazilmistir. suhut – Bininler Kayaligi hakkinda bilgi: suhut’un 6 km. batIsinda bulunan Senir köyü yakinlarinda bir kayalik olup, hayvan üniteleri ve insanlarin barinma yerleri olan bir yerlegim yeridir. Bizans yerlegimi olan bu kayaligin alt eteginde yine Bizans kilisesi ve manastir yapi kalintilari bulunmaktadir. Ayrica Geç Roma Dönemi kapakli kayaya oyulMus mezarlar vardir. Köprüler Bolvadin – kirkgöz Köprüsü: Bolvadin ilçesinde, Eber Gölü’ne akan Akarçay üzerindedir. Köprü kuzey ve güney olmak üzere iki bölümden olusur. Güney bölümü Bizans imparatoru I. Manuel Kommen tarafindan mermer ve yontulMus bazalt tastan yaptgrilmistir. Kuzey bölümü ise, Mimar Sinan tarafindan 64 göze kadar uzatilmis ve buraya bir namazgah ve kitabe ilave edilmistir. Altigöz Köprüsü: Afyon’da Akarçay üzerinde iki istasyon arasinda Cirit kayasi eteginde bulunan alti kemerli köprüdür. 1214 yilinda Akkoyunlular tarafindan yapilmis, Osmanli devrinde tamir edilmistir. Köprünün güneydogu yüzünde beyaz mermer üzerine yazilmis kitabeler vardir. Iscehisar Köprüsü: Genis açiklikli yüksekçe hafif sivri kemerlidir. Bazalt ve devsirme mermer parçalardan yapilmistir. Bizans dönemine ait oldusu sanilmaktadir. Kurtini Masarasi: Sandikli ilçesinden 34 km. uzaklikta, Bökenin yurdu denilen bölgededir. 1700 m. yükseklikte orman içerisinde bulunan masara tahminen 300 m. uzunlusundadir. Daha uzun oldusu tahmin edilen masaranin tavaninin göçmesiyle ikinci bölüme girilememistir. Ayni bölgede Mente kasabasina yakin bir mevkide Oktur Masarasi da bulunmaktadir. Buzluk Masarasi: 2500 m’yi bulan Sultandaglari’nin zirvesindeki masara, yüzyillardan beri sadece yaz sicaginda buz eritebilmektedir. Buzluk Masarasi, Sultandagi ilçesine bagli Dereçine kasabasinin güneyinde Sultandaglari’nin 2519 m. ile en yüksek yeri olan kuzeybati zirvelerinde yer alan bir doga harikasidir. Sadece yazin çikilabilmektedir. Insuyu Masarasi: Bolvadin’e 7 km. uzaklikta, Dipes köyü, Karakaya yöresindedir. Iki kat ortalama onar metrekarelik odalar halindedir. Sarkit ve dikitlerle dolu olan masaradaki berrak ve tatli suyun bazi akciser hastaliklarina iyi geldigi söylenmektedir. Kaplicalar Önemli Kaplicalari Hüdai Termal Turizm Merkezi, Gazligöl Termal Turizm Merkezi ve Ömer ve Gecek Termal Turizm Merkezi’dir. BAskomutanlik Milli Parki ve sehitlikler… NE ALINIR? Geleneksel motiflerle yapilan el sanatlari çok gelismistir. Keçecilik, kogumculuk, at arabaciligi, demircilik ve bakircilik, yemenicilik, mermercilik, kilimcilik, hasir ve boyra örücülügü ilin önemli el sanatlari arasinda yer alir. Ne Yenir ? Afyon ili, zengin bir mutfasa sahiptir. Özellikle hamur isleri, hashagli ve kaymakli yiyecekler yöreye has özellikler tagir. Baglica yemekleri arasinda bulgur yemekleri, sakala çarpan çorbasi,çullama köfte, ilibada dolmasi, sulu köfte, sirt dolmasi, göce tarhanasi, nohut çöregi, göce köftesi ve tarhanasi, özbek piLAVi, Afyon salatasi, ?akiuka yer alir. Afyon kaymagi, lokum ve sekerlemeleri yörede en çok bilinen tatlilardir. Yapmadan Ayrilma : BAskomutanlik Milli parkini ve sehitlikleri gezmeden,Afyon Kaplicalarinin sifali sularina girmeden,ihsaniye-Ayazin (Metropolis) bölgesi, Sandikli Akdag -Tokali Kanyonu, Iscehisar’daki Peri Bacalarini görmeden, Afyon Arkeoloji Müzesi, Ulu Cami, imaret Cami, Afyon Kalesini gezmeden, Kaymakli ekmek kadayif? yemeden, Bayat’in kök boyali kilimleri ve DazKirs’nin ipek halIsindan almadan Dönmeyin
|