[k@rcicegi]

Kars, Türkiye'nin kuzeydogu kesiminde yer alan ayni adli ilin merkez ilçesidir. Türkiye'nin en yüksek il merkezi olan Kars, köyleri ile birlikte nüfusu 100 bini asan sehirlerdendir (sehir merkezi: 102.001, toplam: 129.458[2]). Merkez ilçeye bagli, yirmi üç mahalle ve yetmis köy bulunmaktadir. ÇEgitli etnisitelerin birlikte yasadigi il merkezinde kültürel farkliliklardan ve zenginliklerden bahsetmek mümkün olup kozmopolit bir yapi söz konusudur.[3] Kars, Kültür ve Turizm Bakanligi'nin 2023 yili için Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Turizm Stratejisi Eylem Plani kapsamina alinan 15 il merkezinden birisidir. Bu proje ile hedeflenen, il merkezlerini "Kültür Turizmi Gelistirilecek Marka Kentler" ilan edip gelismelerini saglamaktir.[4] Kars, geçmiste Bagratli Kralligi'na[5] ve Cenub-u Garbi Kafkas Hükümeti'ne[6] (Güneybati Kafkasya Cumhuriyeti) bAskentlik yapmis bir sinir sehridir. Bu özelligi ile Türkiye'de herhangi bir ülkeye bAskentlik yapmis ender sehirlerden birisidir. Türkiye'nin Kafkasya'ya açilan kapisi konumundaki bu sehir, Kafkas Üniversitesi'nin açilmasiyla hizla gelismeye baglamis ve zaman içinde bir ögrenci kenti durumuna gelmistir. Ayrica sehir merkezine alti kilometre uzakliktaki havalimani sayesinde de bölgesinde ulasim aginin kesistigi bir noktada yer alir. Bunun disinda kara ve demiryolu aglariyla ülkenin Diser yerlegim birimlerine ulasimda da bir sorun yoktur. Kentte 2004 yilindan bu yana Azerbaycan BAskonsoloslusu bulunmaktadir.[7]Cografi konumu[degistir | kaynagi degistir] Kars merkez ilçesi, Dogu Anadolu Bölgesi'nin, Erzurum - Kars Bölümü'nde yer alir. Kuzeyinde; Susuz, Arpaçay ve Akyaka'yla, dogusunda; Ermenistan'la, güneyinde; Digor ve Kagizman'la, batIsinda ise Selim ve Erzurum sinirlariyla çevrilidir. Merkez ilçe yedi ilçe içinde sadece Sarikamis ile komsu degildir. Serhat sehri Kars'in bazi merkezlere olan uzakligi söyledir:Rakimi ortalama 1768 metreyi bulan Kars arazisinin büyük bölümü yaylalardan olusur. Akarsu vadileriyle yer yer parçalanan yörede yaylalar dalgali düzlüklerden olusur. Kars ilinde yer alan önemli yükseltiler olan Allahuekber Daglari, KIsir Dagi, Akbaba Dagi, Aladag ve asagidag'in bir kismi merkez ilçe sinirlari içerisindedir. Kars Kars'ta karasal iklim hakimdir. Kars yaylalarinin Kars-Ardahan yöresine ait olan iklimi, yüksek ve denizden siradaglarla ayrilmis oldusundan çok serttir. Kislari kurak, yazlari ise yagisli geçen ilde en kurak geçen mevsim olan kisin sicakliklar zaman zaman -39 °C'ye kadar düser. Karla kapli gün sayisi ortalama 120'den fazladir. Burada don vakalarina siklikla rastlanmaktadir.Çayi, kentin güneybatIsindan geçer. Kent ayni adli ovanin üzerinde kurulMustur.Bitki örtüsü[degistir | kaynagi degistir] Ormanlarin çok yer tutmadigi sehrin dogal bitki örtüsü bozkirdir. Kars cografyasi, önemli ekolojik sistemlerden sayilan plato ve dag ça­yirlarina ev sahipligi yapmaktadir. Burada 1250'ye yakin tohumlu bitki dogal olarak yetigir. Bu bitkilerden 100 adeti dünyada bAska hiçbir yerde yetismeyen nadir bitki türleridir. Kars adini tagiyan birçok bitki çegidi vardir. Örnek olarak: lathyrus karsianus, festuka karsiana, allium karsianum, caucalis karsianum ve nonea karsensis bunlardan birkaçgdir. ilkbaharin gelmesi ile birlikte yörede kardelenler ve düsün çiçekleri açar. Ayrica bahar aylarinda yapilan tarla sürümlerinde ortaya çikan lathyrus tuberosus yani ko?koz, yumrularinin soyulmasi ile yenir. Bunun yani sira topuz dikeni, deli hashas, Isirgan otu, mantar, evelik, Ag otu, kusyemi ve yemlik gibi dogal bir sekilde yetisen bitkiler kaynatilarak yenir. Kars'ta sanayinin yeterince gelismemesi olumsuzluk olarak degerlendirilse de toprak ve su kirlenmesinin pek yasanmadigi bir olumlu özellik söz konusudur.[10]Ekonomi[degistir | kaynagi degistir] Kars'ta en önemli geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir. Çayir ve otlak alanlarinin genis yer kaplamasi küçük ve büyük bas hayvanciligi gelistirmistir.[9] Kümes hayvanciligi da oldukça gelismistir. Ayrica hayvan ürünleri de halkin en büyük geçim kaynaklarindandir. Zavod[3] denilen mandiralarda bu ürünler islenerek Türkiye'nin dört bir yanina dagitilir. Özellikle, Kars Kasari ve Kars Bali'na Türkiye genelinde ciddi talep vardir. Kars Kasari, Izmir Enternasyonal Fuari'nda yine burada üretilen gravyer, beyaz peynir ve kremasi ile birlikte 1937'den 1950'ye kadar Türkiye birincilik ödülünü almistir.[38] Kars Bali ise tamamen organik bir üründür. Bu bal Kars ve Ardahan'in mera ve yaylalarinda dogal olarak yetismekte olan çok sayida polen ve nektar kaynagi çiçekten üretilmektedir. Bu bitkilerin yetisebilmesi için herhangi bir ilaçlama ve gübreleme islemi yapilmamaktadir. Bu bali Kafkas Arisi ?rki yapmaktadir.[39] Ekili alanlarin %90'dan fazlasi tahil üretimine ayrilmistir. Tahil türleri arasinda busday basta gelmekle birlikte, bazi yillar arpa üretiminin busdat üretimini geçtigi olur. kis sebzesi olarak lahana ve ?algam yetistirilir. Üretim Bakimindan önde gelen kuru sebze patatestir. Ayrica, yulaf da yetistirilen tahillar içerisindedir. Yer alti kaynaklari Bakimindan oldukça yoksul olan yörede magnezit ve asbest yataklari mevcuttur.[3]

[Etiketler:]

Etiketler: